«Παιδομάζωμα» 60 χρόνια μετά… Ασάφειες και σκιές

Η εθνική τραγωδία «ταμπού» - Tα ντοκουμέντα - H εμπλοκή του ονόματος Κόκκαλη και κάποια «καυτά» ερωτήματα που χρίζουν απαντήσεων...

Συμπληρώθηκαν 60 χρόνια, από τον καιρό που έλαβε χώρα μια από τις ξεχασμένες εθνικές τραγωδίες. Το «παιδομάζωμα». Που είναι ένα από τα ακόμη ανοιχτά θέματα του Εμφυλίου, ιδίως στην ιστορική έρευνα, και που κάποιοι ακούστηκε να το χαρακτηρίζουν «παιδοσώσιμο», ή «παιδοφύλαγμα».

Εξήντα χρόνια πριν, στις 4 Μαρτίου 1948, από τον ραδιοσταθμό της «Ελεύθερης Ελλάδας» μεταδίδεται η παρακάτω ανακοίνωση της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης: «Στο τελευταίο βαλκανικό συνέδριο των Νέων, το οποίο πραγματοποιήθηκε στο Βελιγράδι στις 3 Μαρτίου 1948, μετά από πρόταση του Έλληνα αντιπροσώπου, αποφασίσθηκε ομόφωνα από όλους τους αντιπροσώπους των δημοκρατικών χωρών να ενδιαφερθούν και να δώσουν βοήθεια σε 12.000 παιδιά από την Ελλάδα. Τα παιδιά αυτά είναι ηλικίας 3-15 ετών. Αυτά θα μεταφερθούν στις γειτονικές δημοκρατικές χώρες, όπου θα τους παρασχεθεί βοήθεια και εκπαίδευση. Για κάθε 25 παιδιά θα υπάρχει μια δασκάλα η οποία θα τα φροντίζει».




Η επιχείρηση απομάκρυνσης των παιδιών καταγγέλθηκε από την ελληνική κυβέρνηση ενώπιον του ΟΗΕ ως "γενοκτονία" και "έγκλημα κατά της ανθρωπότητας", με το επιχείρημα ότι τα παιδιά αυτά αρπάχτηκαν με τη βία από τις οικογένειές τους. Η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση, από την άλλη μεριά, ισχυρίστηκε ότι η επιχείρηση υπαγορευόταν από ανθρωπιστικούς λόγους, με κύριο σκοπό να σωθούν τα παιδιά από τον πόλεμο (Baerentzen 1987).

Ας δούμε τι λέει ο διορισμένος από το ΚΚΕ υπεύθυνος του παιδομαζώματος Γεώργιος Χ. Μανούκας («Παιδομάζωμα» – 2003, Εκδ. «Πελασγός»): "Αυτό το απαίσιο σχέδιο είχαν καταστρώσει δια να το προβάλουν σαν όπλο δικαιολογίας στους ξένους. Πώς τάχα έπαιρναν τα παιδιά σα φοβισμένο κοπάδι από το «κυνηγητό των αεροπλάνων»! Ως τις «πύλες εισόδου» έφθαναν και μερικοί γονείς εκτός από εκείνους πού έφερναν στην αγκαλιά τα μωρά ! Ήθελαν να συνοδεύσουν τα παιδιά τους ως το τελευταίο Ελληνικό σημείο! Ποτέ δεν είδα δραματικότερη στιγμή από εκείνη του αποχωρισμού των παιδιών απ’ τους γονείς των!!! Δεν ημπορούσα νά κοιμηθώ έτη 15 ήμερες που διήρκεσε το δράμα αυτό, απ' τη συγκίνηση πού δοκίμαζα. Τα παιδιά, έφθαναν κατά εκατοντάδες, κατατσακισμένα κυριολεκτικώς απ' τις πολυήμερες κακουχίες. Αρκετά ήσαν αρρωστά! Οι γονείς κατησπάζοντο μια, δύο... χίλιες φορές, τα παιδάκια τους. Ξεκινούσαν να γυρίσουν αφού το κατατυραννούσαν με τα αγκαλιάσματα και τα φιλήματα, μα ξαναγύριζαν και φώναζαν: «σταθείτε να ξαναφιλήσουμε τα παιδιά μας»!! Παρέες παρέες οι γυναίκες, μάνες, στεκόταν βουβές, άλλες μοιρολογούσαν ως που νά απομακρυνθούν τα κάρα με τα μαύρα καραβάνια. Σε όλους τους λόγγους αντηχούσαν γοερές κραυγές!..."

Το «παιδομάζωμα» ή ...«παιδοσώσιμο» είναι ακόμη από τα ανοιχτά θέματα του Εμφυλίου. Ιδίως στην ιστορική έρευνα. Για παράδειγμα, δεν είναι ακόμη γνωστό το πολιτικό πλαίσιο της παραπάνω απόφασης. Ποιος την πήρε; Το ΚΚΕ; Ή μήπως σε επίπεδο «Διεθνούς»; Πώς και πότε και από ποιους έγιναν οι συνομιλίες για την οργάνωση της κολοσσιαίας επιχείρησης της ασφαλούς μεταφοράς χιλιάδων παιδιών; Πριν από την «Επιτροπή Βοήθειας στο Παιδί», που ιδρύθηκε από την κυβέρνηση του βουνού, και πριν ο διάσημος καρδιολόγος Πέτρος Κόκκαλης (πατέρας του Σωκράτη Κόκκαλη), αναλάβει την εποπτεία όλης της επιχείρησης (ως Υπουργός Κοινωνικής Πρόνοιας), τι είχε προηγηθεί;.

Ακόμη και ο τελικός αριθμός αμφισβητείται. Αν και η επίσημη εκδοχή της ΕΒΟΠ έκανε λόγο για 25.000 παιδιά, οι τότε ελληνικές αρχές της Αθήνας έκαναν λόγο για 28.000 παιδιά. Η διαφορά ίσως να οφείλεται στο ότι τα παιδιά που βρέθηκαν στη Γιουγκοσλαβία δεν βρίσκονταν κάτω από την ομπρέλα της ΕΒΟΠ (έρευνα Θανάση Μητσόπουλου). Ο Ιάκωβος Μιχαηλίδης (επίκουρος καθηγητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο) κατεβάζει τον αριθμό στις 23.000.

Μια κατά προσέγγιση εικόνα δίνουν τα στοιχεία του ερευνητή (και καπετάνιου του ΕΛΑΣ, Θανάση Μητσόπουλου): Στην Αλβανία πέρασαν 3.300 παιδιά (σχεδόν όλα προωθήθηκαν σε άλλες χώρες), στη Βουλγαρία εγκαταστάθηκαν 2.000 παιδιά, στην Ανατολική Γερμανία 1.000 παιδιά. Από τη Γιουγκοσλαβία πέρασαν 12.000 παιδιά, αλλά τα περισσότερα μεταφέρθηκαν σε άλλες χώρες. Στην Ουγγαρία εγκαταστάθηκαν περίπου 2.000 παιδιά, στην Πολωνία 3.500 παιδιά, στη Ρουμανία 5.664 παιδιά, στην Τσεχοσλοβακία πάνω από 3.500 παιδιά και στην ΕΣΣΔ περίπου 1.000 παιδιά.

Οι ιστορικοί ανάμεσα στα άλλα αντιμετωπίζουν και μεγάλο πρόβλημα με τα αρχεία που αφορούν εκείνη την περίοδο. Με εξαίρεση το κομμάτι του αρχείου του ΚΚΕ που βρέθηκε στο ΚΚΕεσ. και είναι ανοιχτό στην έρευνα, για το υπόλοιπο οι δυσκολίες παραμένουν ανεξήγητα μεγάλες.

Στον αντίποδα, το «παιδοφύλαγμα» της Φρειδερίκης. Κι εκεί τα επίσημα αρχεία είτε δεν υπάρχουν είτε αποδεικνύονται αναξιόπιστα, ακόμη και χαλκευμένα (π.χ. υπόθεση «Αγιος Στυλιανός» Θεσσαλονίκης). Πάντως, χιλιάδες παιδιά βρέθηκαν υιοθετημένα κυρίως στις ΗΠΑ με τη μεσολάβηση των ΑΧΕΠΑΝΣ, ενώ δεν έλειψαν και οι αποκαλύψεις, ιδίως από το '50 και μετά για κυκλώματα υιοθεσίας.

Σύμφωνα με έρευνα της Τασούλας Βερβενιώτη (ιστορικός), στις 53 παιδουπόλεις που ιδρύθηκαν από τη Φρειδερίκη υπολογίζεται (με τα επίσημα στοιχεία του 1950) ότι φιλοξενήθηκαν 18.000 παιδιά και ότι το συνολικό σχέδιο προστάτευσε 65.000 παιδιά. Πάντως, και τα νούμερα αυτά αμφισβητούνται και η ιστορικός εκτιμά τον συνολικό αριθμό των παιδιών τα οποία έτυχαν προστασίας από τους εμπολέμους στις 50.000.Το φετινό καλοκαίρι, τα 60 χρόνια από τότε, θα γιορταστούν σε κάποιες από τις παιδουπόλεις της Τσεχίας, της Ουγγαρίας, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας και βέβαια στα Σκόπια. Τα παιδιά του 1948 θα ξαναγυρίσουν και θα ξανασυναντήσουν τους λιγοστούς συνομηλίκους, που για πολλούς λόγους έμειναν τελικά για πάντα στις «νέες πατρίδες».

Τα δικά μου ερωτήματα σχετικά με το θέμα αυτό, είναι:
- Ποια είναι η επιρροή που ασκήθηκε επάνω σε εκείνα τα παιδιά σε ότι αφορά την συνείδηση, την κοσμοαντίληψη και την κουλτούρα;
- Πως είναι δυνατόν να πιστέψει κανείς ότι το σκληρό, απολυταρχικό σοβιετικό εκπαιδευτικό σύστημα, δεν επεδίωξε να διαμορφώσει ένα νέο είδος Γενιτσάρων;
- Μήπως υπάρχει σχέση κάποιων από αυτά τα παιδιά, με όσα διαδραματίζονται τον τελευταίο καιρό εις βάρος της χώρας μας, στα Βαλκάνια;
- Μέχρι ποιο βαθμό περιλαμβάνονται σε αυτή την εκδοχή και γνωστά ονόματα του δημόσιου βίου;

Είναι γεγονός πως υπάρχουν πολλά στοιχεία, τα οποία φανερώνουν ότι όντως κάτι περίεργο συμβαίνει στα Βαλκάνια, στο οποίο πρέπει να συμμετέχουν και σύγχρονοι «Γενίτσαροι». Θυμίζω, ότι μετά την νίκη των συμμάχων έναντι των Γερμανών, πολλοί «ναζιστές» χρησιμοποιήθηκαν από την CIA σε ειδικές στρατιωτικές αποστολές, σε ερευνητικά προγράμματα υψίστης σημασίας καθώς και …αλλού. Γνωρίζοντας την αποτελεσματικότητα των Σοβιετικών μεθόδων να παράγουν «ζωντανές μηχανές πολέμου» και κατασκοπίας, γιατί να μη δεχτούμε και το ενδεχόμενο ότι θα υπάρχουν και πολλοί εξ αυτών, οι οποίοι είναι ελληνόπουλα του «παιδομαζώματος», σε εντεταλμένη υπηρεσία των Αμερικανικών ή άλλων συμφερόντων σήμερα; Τα ίδια ισχύουν βέβαια και για τον αντίποδα, που είναι τα παιδιά που υποτίθεται ότι στρατολογήθηκαν από την Φρειδερίκη και στάλθηκαν στην Αμερική.

Αυτό πιστεύω ότι είναι ένα από τα θέματα που χρίζουν πολύ σοβαρής έρευνας.

Σύνδεσμοι:
Η τραγωδία των παιδιών στα χρόνια του Εμφυλίου
Το παιδομάζωμα κατά την Τουρκοκρατία (PDF αρχείο)
Το ΠΑΙΔΟΜΑΖΩΜΑ της Μακεδονίας όπως το είδε το ΚΚΕ
Από την σκοπιά του Στρατή Μυριβήλη
Επιστολή περί «παιδομαζώματος» από έναν πολίτη

ΠΗΓΗ