του Δημήτρη Καζάκη
ΕΡΩΤΗΣΗ: Η Κυβέρνηση έχει αποδεχθεί την άποψη του Βερολίνου και των Βρυξελλών ότι πρώτα θα δεσμευθεί για τα συγκεκριμένα μέτρα 11,5 δις. ευρώ μείωσης των δημοσίων δαπανών και μετά θα ζητήσει την επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου. Συμβιβάζονται αυτά τα δύο ή είναι αντιφατικά;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Το αληθινά αντιφατικό είναι να ακολουθείς μια πολιτική, την πολιτική των μνημονίων, που σε έχει οδηγήσει στην χειρότερη και βαθύτερη ύφεση που αντιμετώπισε ποτέ η Ελλάδα και εσύ αντί να κάνεις τα πάντα για να την ξεφορτωθείς, ζητάς να επαναδιαπραγματευθείς για να την συνεχίσεις. Άλλωστε, τι να επαναδιαπραγματευθείς; Ολόκληρη η φιλοσοφία του μνημονίου είναι καταστροφική.
Για παράδειγμα σου λένε ότι πάσει θυσία πρέπει να αποκτήσεις πρωτογενές πλεόνασμα στον προϋπολογισμό; Γιατί; Διότι έτσι, λέει, θα αρχίσει να μειώνεται το δημόσιο χρέος. Μα το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού συμβάλει στην διαμόρφωση του δημόσιου χρέους ίσα με 8% κατά μέσο όρο ετήσια, ενώ το υπόλοιπο 92% είναι αυτοτροφοδοτούμενο από την πληρωμή τοκοχρεολυσίων. Επομένως,
όσο πληρώνουμε τοκοχρεολύσια στο επίπεδο που πληρώνουμε σήμερα είναι αδύνατον να μην εκτοξεύεται ο δημόσιος δανεισμός, ακόμη κι αν έχουμε πρωτογενή πλεονάσματα στον προϋπολογισμό. Από την άλλη, γιατί είναι απαγορευτικό αν αποφασίζαμε να έχουμε έναν ελεγχόμενα ελλειμματικό προϋπολογισμό για μια σειρά έτη προκειμένου να ενισχύσουμε με επενδύσεις την οικονομία μας; Το σημερινό επίπεδο επενδύσεων στην ελληνική οικονομία βρίσκεται σε τρέχουσες τιμές στο επίπεδο του 1995! Γι’ αυτό και η τεράστια ανεργία της τάξης του 23%, η οποία είναι σίγουρο ότι θα εκτιναχθεί ακόμη περισσότερο. Γιατί λοιπόν θα ήταν αμάρτημα καθοσιώσεως ένα πρωτογενές έλλειμμα στον προϋπολογισμό προκειμένου να ενισχυθούν οι επενδύσεις και να αρχίζει να μειώνεται η ανεργία; Το έλλειμμα αυτό κάλλιστα μπορεί να καλύπτεται όπως και τώρα, δηλαδή με έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου. Μόνο που στην περίπτωση αυτή το δανειακό κόστος θα μπορεί να ισοσκελίζεται από την ανάπτυξη της οικονομίας και των εισοδημάτων. Το βασικό πρόβλημα με τα μνημόνια δεν είναι ο τρόπος που υλοποιούνται οι στόχοι τους, αλλά οι ίδιες οι προτεραιότητές τους. Αν θεωρείς πώς μέσα σε μια τέτοια ύφεση προτεραιότητά σου είναι η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος, τότε είναι με μαθηματική ακρίβεια βέβαιο ότι θα καταλήξεις εδώ που βρίσκεσαι σήμερα. Αν όμως θέσεις ως κεντρική σου επιδίωξη την καταπολέμηση της ανεργίας και την αύξηση της σταθερής απασχόλησης για τον πληθυσμό, που είναι ο μόνος σίγουρος τρόπος για να βγεις από την ύφεση, τότε αλλάζουν τα πράγματα. Τα μνημόνια δεν επιβλήθηκαν από τους δανειστές για να μπορέσει να ορθοποδήσει η χώρα, αλλά για να συνεχίσει να πληρώνει τα δάνειά της έστω κι αν βυθιστεί ανεπιστρεπτί σε βαθιά ύφεση. Γι’ αυτό και προτάσσουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα. Κι όταν η χώρα δεν θα μπορεί πλέον να πληρώνει και η ύφεση θα έχει μετατραπεί σε κατάρρευση, τότε οι δανειστές θα απαιτήσουν να πληρωθούν σε είδος. Όπως συμβαίνει σήμερα με τις αποκρατικοποιήσεις, δηλαδή το γενικό ξεπούλημα.
όσο πληρώνουμε τοκοχρεολύσια στο επίπεδο που πληρώνουμε σήμερα είναι αδύνατον να μην εκτοξεύεται ο δημόσιος δανεισμός, ακόμη κι αν έχουμε πρωτογενή πλεονάσματα στον προϋπολογισμό. Από την άλλη, γιατί είναι απαγορευτικό αν αποφασίζαμε να έχουμε έναν ελεγχόμενα ελλειμματικό προϋπολογισμό για μια σειρά έτη προκειμένου να ενισχύσουμε με επενδύσεις την οικονομία μας; Το σημερινό επίπεδο επενδύσεων στην ελληνική οικονομία βρίσκεται σε τρέχουσες τιμές στο επίπεδο του 1995! Γι’ αυτό και η τεράστια ανεργία της τάξης του 23%, η οποία είναι σίγουρο ότι θα εκτιναχθεί ακόμη περισσότερο. Γιατί λοιπόν θα ήταν αμάρτημα καθοσιώσεως ένα πρωτογενές έλλειμμα στον προϋπολογισμό προκειμένου να ενισχυθούν οι επενδύσεις και να αρχίζει να μειώνεται η ανεργία; Το έλλειμμα αυτό κάλλιστα μπορεί να καλύπτεται όπως και τώρα, δηλαδή με έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου. Μόνο που στην περίπτωση αυτή το δανειακό κόστος θα μπορεί να ισοσκελίζεται από την ανάπτυξη της οικονομίας και των εισοδημάτων. Το βασικό πρόβλημα με τα μνημόνια δεν είναι ο τρόπος που υλοποιούνται οι στόχοι τους, αλλά οι ίδιες οι προτεραιότητές τους. Αν θεωρείς πώς μέσα σε μια τέτοια ύφεση προτεραιότητά σου είναι η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος, τότε είναι με μαθηματική ακρίβεια βέβαιο ότι θα καταλήξεις εδώ που βρίσκεσαι σήμερα. Αν όμως θέσεις ως κεντρική σου επιδίωξη την καταπολέμηση της ανεργίας και την αύξηση της σταθερής απασχόλησης για τον πληθυσμό, που είναι ο μόνος σίγουρος τρόπος για να βγεις από την ύφεση, τότε αλλάζουν τα πράγματα. Τα μνημόνια δεν επιβλήθηκαν από τους δανειστές για να μπορέσει να ορθοποδήσει η χώρα, αλλά για να συνεχίσει να πληρώνει τα δάνειά της έστω κι αν βυθιστεί ανεπιστρεπτί σε βαθιά ύφεση. Γι’ αυτό και προτάσσουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα. Κι όταν η χώρα δεν θα μπορεί πλέον να πληρώνει και η ύφεση θα έχει μετατραπεί σε κατάρρευση, τότε οι δανειστές θα απαιτήσουν να πληρωθούν σε είδος. Όπως συμβαίνει σήμερα με τις αποκρατικοποιήσεις, δηλαδή το γενικό ξεπούλημα.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Αν συμφωνήσει η Ευρωζώνη σε μία παράταση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής κατά δύο χρόνια, θα είναι εφικτή η επίτευξη των στόχων του ή οδηγούμαστε ούτως ή άλλως σε αδιέξοδο και χρεοκοπία της χώρας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ακόμη κι αν συμφωνήσει η ευρωζώνη σε παράταση του προγράμματος, τι θα έχουμε κερδίσει; Απολύτως τίποτε. Απλά θα έχουμε περισσότερα χρόνια ύφεσης και μαρτυρίου για την ελληνική οικονομία και κοινωνία. Θα πρέπει να είναι ξεκάθαρο. Από αυτό το τούνελ δεν πρόκειται να βγούμε με μνημόνια και τρόικα, εκτός κι αν θέλουμε να δούμε την πατρίδα μας κατακομματιασμένη με τριτοκοσμικές ΕΟΖ, με διαλυμένη την εθνική επικράτεια και με έναν λαό εξαθλιωμένο μετανάστη στον τόπο του. Αυτή είναι η μόνη δυνατή κατάληξη υπό το καθεστώς που μας έχουν επιβάλει οι δανειστές και η ευρωζώνη μαζί με το ΔΝΤ. Όταν η κ. Λαγκάρντ σύγκρινε την Ελλάδα με τον Νίγηρα ήξερε τι έλεγε.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Στην περίπτωση που η χώρα αναγκασθεί να κηρύξει στάση πληρωμών στους ξένους δανειστές, θα υπάρξει και έξοδος της χώρας από το ευρώ ή αυτό δεν είναι αναγκαστικό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Η στάση πληρωμών προς τους ξένους δανειστές είναι αναγκαία γιατί είναι αδύνατο να πληρωθεί το δημόσιο χρέος που έχει συσσωρευτεί. Ότι κι αν σκαρφιστεί η τρόικα δεν μπορεί να κάνει βιώσιμο το δημόσιο χρέος, ιδίως μέσα σε συνθήκες τέτοιας οικονομικής δυσπραγίας και κατάρρευσης. Επομένως η παύση πληρωμών με παράλληλη καταγγελία του δημόσιου χρέους ως παράνομου με βάση τα προβλεπόμενα από το διεθνές δίκαιο και η μονομερής διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του, είναι μια πράξη σωτηρίας για την χώρα και τον λαό της. Μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο εντός της ευρωζώνης; Ούτε κατά διάνοια. Κι αυτό όχι γιατί οι εταίροι μας θα μας πετάξουν έξω, αλλά γιατί εμείς οι ίδιοι θα πρέπει να φύγουμε το ταχύτερο δυνατό προκειμένου να ανακτήσουμε την χαμένη μας εθνική ανεξαρτησία, αλλά και τα αναγκαία εργαλεία μακροοικονομικής πολιτικής που χρειαζόμαστε για την ανοικοδόμηση της χώρας. Πώς θα μπορέσουμε να αποκαταστήσουμε τα δημοσιονομικά μας ή τα πιστωτικά μας όταν έχουμε εκχωρήσει όλα τα μακροεργαλεία άσκησης πολιτικής με πρώτο το νόμισμα; Πώς θα μπορέσουμε να χρηματοδοτήσουμε μια άλλη πορεία της οικονομίας μας χωρίς δανεικά, αν δεν ανακτήσουμε το δικαίωμα έκδοσης εθνικού νομίσματος σύμφωνα με τις δικές μας ανάγκες; Πώς θα ελέγξουμε την εσωτερική κατάσταση της οικονομίας αν δεν επιβάλλουμε καθεστώς αυστηρών ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων, προϊόντων και υπηρεσιών;
ΕΡΩΤΗΣΗ: Η Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε πρόσφατα ότι δεν υπάρχει βεβαιότητα για τη μακροημέρευση του ευρώ. Προετοιμάζει το έδαφος για τη διάλυση του ευρώ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Δεν πιστεύω ότι υπάρχει κανείς από τους μεγάλους που θέλει την διάλυση του ευρώ. Όμως δεν τρέφουν και αυταπάτες. Η ευρωζώνη είναι η μεγαλύτερη περιφερειακή αγορά σε προϊόντα, υπηρεσίες και κεφάλαια στον πλανήτη με απόδοση κερδών που ξεπερνά το 36% στην προστιθέμενη αξία. Ποσοστό κέρδους σημαντικά μεγαλύτερο από οποιαδήποτε άλλο κέντρο του ανεπτυγμένου κόσμου μαζί και της Βόρειας Αμερικής. Κανείς λοιπόν δεν προτίθεται να αφήσει να χαθεί μια τέτοια αγορά. Αυτό που διεξάγεται είναι ένας αγώνας επικυριαρχίας. Ποιος μέσα στην κρίση θα επωφεληθεί περισσότερο ελέγχοντας την ευρωζώνη. Η Γερμανία, ή οι ΗΠΑ; Οι Γερμανοί είναι πιο παραδοσιακοί. Επιδιώκουν να διαλύσουν ολόκληρη την ευρωζώνη, όλα τα κράτη-μέλη με εξαίρεση το δικό τους, σε περιφέρειες και να προσαρτήσουν τις πιο ζωτικές για την οικονομία τους με όρους αποικιοκρατίας. Η στρατηγική τους είναι να παραμείνει η ευρωζώνη και ευρύτερα η ΕΕ υπό την απόλυτη κηδεμονία τους και το ευρώ ένα κοινό νόμισμα που ελέγχεται αποκλειστικά από την Γερμανία. Αντίθετα, οι ΗΠΑ επιδιώκουν να επιβάλουν καθεστώς ανοιχτών θυρών και στην ευρωζώνη προς όφελος ενός ευρύτερου ενιαίου οικονομικού και πολιτικού χώρου που οι ίδιοι έχουν χαρακτηρίσει ευρωατλαντική κοινότητα. Όσο εντείνεται η κρίση του ευρώ και δοκιμάζεται η αρχιτεκτονική του, τόσο οξύνεται η αντιπαράθεση για τον έλεγχο των εξελίξεων, χωρίς να ξέρει κανείς που μπορεί να οδηγήσει.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Μπορεί να διατηρηθεί η Ευρωζώνη σε περίπτωση που η Ελλάδα αναγκασθεί να φύγει από αυτή ή θα επιταχυνθούν οι φυγόκεντρες δυνάμεις ου υπάρχουν;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Και ναι και όχι. Το ευρώ είναι ένα νόμισμα που δημιουργήθηκε υπό την προϋπόθεση ότι ποτέ η ευρωζώνη δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει την ύφεση και την κρίση χρέους που αντιμετωπίζει σήμερα. Με αυτή την έννοια η ευρωζώνη σήμερα είναι ένα πτώμα. Την κρατάνε παρά φύσει ζωντανή οι μηχανισμοί που έχουν στήσει οι ισχυροί. Το αν θα μπορέσει να επιβιώσει μετά μια πιθανή αποχώρηση της Ελλάδας εξαρτάται από τους υπόλοιπους λαούς των κρατών μελών. Όπως και να έχει αυτό που συμφέρει τόσο τον ελληνικό λαό, όσο και τους λαούς των άλλων κρατών μελών της ευρωζώνης, είναι η αποχώρηση της Ελλάδας να προκαλέσει ένα ντόμινο καταρρεύσεων που να μην επιτρέψει στο ευρώ και στην ευρωζώνη να επιβιώσουν. Μόνο έτσι μπορεί να δοθεί η ευκαιρία στους λαούς να θέσουν την ευρωπαϊκή ενότητα σε νέα βάση, στην βάση της συναδέλφωσης αληθινά κυρίαρχων, ισότιμων και ελεύθερων λαών.
ΕΡΩΤΗΣΗ: Ο γνωστός οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί προβλέπει ότι το 2013 θα έχουν την τέλεια παγκόσμια καταιγίδα. Συμφωνείτε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Όλα τα δεδομένα της παγκόσμιας οικονομίας αυτό δείχνουν. Δεν ξέρω αν πάρει την μορφή ενός παγκόσμιου κραχ σαν το 2008, αλλά το σίγουρο είναι ότι η καταστροφική δυναμική της παγκόσμιας κρίσης δεν έχει εκτονωθεί. Το 2011 ήταν μια χρονιά που σε πολλά έμοιαζε με την κατάσταση του 2007. Αν την σκαπουλάρουμε και δεν έχουμε τώρα το καλοκαίρι, ή το φθινόπωρο του 2012 ένα ακόμη μεγάλο κραχ, τότε είναι μάλλον σίγουρο ότι δεν θα το γλυτώσει η παγκόσμια οικονομία μέσα στο 2013. Το σημαντικό όμως δεν είναι να προβλέψουμε πότε και πώς θα εκδηλωθεί το επόμενο μεγάλο παγκόσμιο κραχ. Το σημαντικό είναι να καταλάβουμε ότι οι εσωτερικές αιτίες και οι δομές που γέννησαν το προηγούμενο κραχ παραμένουν ίδιες και απαράλλαχτες, ενώ οι πολιτικές που επιβάλλονται από τα παγκόσμια επιτελεία συσσωρεύουν ακόμη περισσότερο εκρηκτικό δυναμικό στην παγκόσμια οικονομία. Το κραχ λοιπόν είναι αναπόφευκτο. Όμως το χειρότερο απ’ όλα για τους λαούς και τις χώρες παγκόσμια είναι οι πολιτικές με τις οποίες οι ισχυροί προσπαθούν να ματαιώσουν ή να αναβάλουν ένα νέο παγκόσμιο κραχ. Είναι η πρώτη παγκόσμια κρίση για την οποία, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, το κυρίαρχο κατεστημένο δεν διαθέτει στρατηγική διεξόδου και είναι καταδικασμένο να επαναλαμβάνει τις ίδιες πολιτικές που πάνε την παγκόσμια οικονομία από κραχ σε κραχ. Μέχρι να καταλάβουν οι λαοί ότι πρέπει να πάρουν τις τύχες των χωρών τους στα χέρια τους και να επανεθνικοποιήσουν τους όρους λειτουργίας των οικονομιών τους προκειμένου να αντιμετωπίσουν την παγκόσμια κρίση, είμαστε όλοι καταδικασμένοι να ζούμε με τον εφιάλτη του επόμενου κραχ.
Posts
0 comments:
Post a Comment